Aktualności

Rocznie u 1100-1200 dzieci diagnozowany jest nowotwór złośliwy – z czego niestety u mniej niż połowy choroba zostaje rozpoznana w początkowym stadium. Wyleczalność nowotworów dziecięcych zależy m.in. od rodzaju choroby oraz stopnia jej zaawansowania, ale średnio szacuje się ją na ok. 80 proc. Choć wynik ten napawa optymizmem, to wciąż nie brakuje małych pacjentów opornych na tradycyjne metody leczenia, borykających się z przerzutami czy wznową choroby. Nadzieją na ich powrót do zdrowia oraz opracowanie skuteczniejszych terapii przeciwnowotworowych okazują się badania kliniczne. Co warto o nich wiedzieć?

Ostra białaczka szpikowa (acute myeloid leukemia, AML) stanowi około 20% przypadków ostrych białaczek u dzieci i młodzieży. W ostatnich latach odnotowano istotną poprawę wskaźników przeżycia w tej grupie pacjentów. Poprawę tę można przypisać zarówno stosowanej standardowo intensywnej chemioterapii, jak i postępowi w opiece podtrzymującej. Wśród różnych grup międzynarodowych nadal brakuje jednak konsensusu co do najlepszego postępowania klinicznego.

4 lutego 2023 roku obchodzony jest Światowy Dzień Walki z Rakiem. Jego celem jest przypominanie o profilaktyce, wczesnym wykryciu i leczeniu nowotworów. Dla DKMS to też ważna okazja, by ogłosić zakończenie pierwszego badania klinicznego wspieranego i zorganizowanego przez DKMS w Niemczech, które może odmienić sposób leczenia chorych na AML (ostrą białaczkę szpikową). Pacjenci, którzy nie uzyskali remisji choroby i którzy pilnie potrzebują przeszczepienia krwiotwórczych komórek macierzystych, mogą otrzymać je znacznie szybciej. Dzięki temu mogą liczyć na krótszy pobyt w szpitalu i mniej skutków ubocznych po długotrwałej i wysokodawkowej chemioterapii.

Wskaźnik długotrwałego przeżycia całkowitego (OS) u dzieci z ostrą białaczka limfoblastyczną (ALL) wzrósł do ponad 80% w ciągu ostatnich dekad. U dzieci z wysokim ryzykiem wznowy jako wskazaniem do allogenicznego przeszczepienia komórek krwiotwórczych (HSCT) oczekiwany wskaźnik OS wynosi 5-90%. W związku z tym niekorzystne, długoterminowe skutki HSCT i ich leczenie są coraz bardziej istotne przy podejmowaniu decyzji terapeutycznych u dzieci z ALL. Podczas gdy ryzyko zgonu związanego ze wznową choroby podstawowej nie zwiększa się wraz z upływem czasu po HSCT, ryzyko  innych śmiertelnych powikłań, w tym wtórnych nowotworów złośliwych (SMN) stale narasta.  

To trudny do leczenia i bardzo heterogenny nowotwór. Niekiedy może nastąpić jego samoistna regresja, jednak w ok. 50 proc. przypadków to nowotwór wysokiego ryzyka, którego leczenie jest trudne i wieloetapowe. W Polsce są jednak dostępne wszystkie metody leczenia i najczęściej nie ma potrzeby, by robić zbiórki i wyjeżdżać na leczenie poza Polską – przekonują eksperci. – Wyjazdy pacjentów z neuroblastomą na prywatną immunoterapię do Barcelony są szaleństwem finansowym i medycznym. W końcowym efekcie najbardziej poszkodowane będzie dziecko – zaznacza prof. Jan Styczyński, Konsultant Krajowy w dziedzinie onkologii i hematologii dziecięcej.

Zapraszamy do zapoznania się z relacjami cyfrowymi zarejestrowanymi podczas konferencji Co nowego w onkologii i hematologii dziecięcej?, która odbyła się w dniach 13-14 stycznia 2023 r. w Warszawie.

W pracy przyjętej do druku w autorzy z Niemiec przedstawili retrospektywną analizę podania chimerycznych receptorów antygenowych (CAR) ukierunkowanych na CD19 w ostrej białaczce limfoblastycznej B-komórkowej (ALL). 

Projekt pt. „Pandusia Danusia pomaga oswoić wkłucie centralne – zabawka edukacyjna przeznaczona dla dzieci leczonych z powodu choroby nowotworowej z wykorzystaniem cewników oraz portów naczyniowych" autorstwa lekarek Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku, dr Małgorzaty Sawickiej-Żukowskiej oraz lek. Anny Krętowskiej-Grunwald otrzymał dofinansowanie w ramach VI edycji konkursu ONKOGRANTY organizowanego przez Polską Ligę Walki z Rakiem. Oznacza to, że wkrótce każde dziecko w Polsce z rozpoznaną chorobą nowotworową otrzyma swoją Pandusię Danusię, która będzie jego towarzyszką w trudnym czasie terapii.

Wrodzone zaburzenia krzepnięcia zwiększają ryzyko krwawień w czasie ciąży i w okresie porodu zarówno dla matek ze skazami krwotocznymi, matek-nosicielek, jak również noworodków, które odziedziczyły chorobę. Zasady dziedziczenia skaz krwotocznych są doskonale znane, co nakłada na lekarzy obowiązek przygotowania odpowiedniego planu postępowania dla tej grupy pacjentek i ich dzieci.  

Polska onkologia i hematologia dziecięca jest na światowym poziomie, a wyniki leczenia w polskich ośrodkach nie odbiegają od wyników najlepszych ośrodków w Europie i na świecie. Wyzwania to poprawa diagnostyki i leczenia, poprawa opieki nad AYA (młodzieżą i młodymi dorosłymi) oraz długotrwałe monitorowanie po leczeniu onkologicznym – mówili eksperci podczas debaty z wiceministrem Maciejem Miłkowskim zorganizowanej przez Polskie Towarzystwo Onkologii i Hematologii Dziecięcej. 

Przedstawiamy Państwu nową zakładkę edukacyjną na portalu Onkologia-dziecięca.pl, w całości poświęconą inwazyjnym zakażeniom grzybiczym. Znajdą tu Państwo artykuły naukowe oraz materiały wideo z konferencji i warsztatów o tej tematyce. Zapraszamy do zapoznania się z nowymi treściami na portalu.

W konkursie organizowanym przez Wydawnictwo Termedia oraz redakcje „Menedżera Zdrowia” i „Kuriera Medycznego" po raz kolejny wyłoniono podmioty wyróżniające się w polskiej medycynie. Nagrody i wyróżnienia wręczono w 10 kategoriach. W kategorii „Działalność Charytatywna" zwyciężyło Stowarzyszenie Hospicjum Łódzkie, natomiast wyróżnienie otrzymała Fundacja dla Dzieci z Chorobami Nowotworowymi „Krwinka”. Serdecznie gratulujemy.

Na łamach czasopisma Blood opublikowano wyniki badań, wskazujące, że pomimo występującej toksyczności radioterapia nadal przynosi znaczące korzyści pacjentom pediatrycznym i dorastającym z wczesnym stadium klasycznego chłoniaka Hodgkina (classical Hodgkin lymphoma, cHL) niskiego ryzyka, u których uzyskano przejściową dodatnią odpowiedź w pozytonowej tomografii emisyjnej (positron emission tomography, PET) po jednym cyklu chemioterapii (PET1) wg schematu AVPC (doksorubicyna, winkrystyna, prednizon i cyklofosfamid). 

Czy to możliwe, że są wypadki i okoliczności, dzięki którym, pomimo przerażającej diagnozy dostajemy duże szanse na wyleczenie? Jest to zaskakujące stwierdzenie, ale czasami tak. Nowotwory kości są bardzo często trudne do zdiagnozowania. W części przypadków wykrywa się je w trakcie diagnostyki urazu. Zdarza się to szczególnie często przy urazie, którego objawy są niewspółmiernie silne w stosunku do przyczyny go wywołującej. Szczególną taką sytuacją jest tzw. złamanie patologiczne. Jest to sytuacja, w której pacjent łamie kość w wyniku np. potknięcia czy zwykłego biegu lub podskoku. W takiej sytuacji w rutynowo wykonywanym badaniu RTG lekarz widzi więcej niż tylko złamanie.

Zapraszamy do uczestnictwa online w konferencji „Co nowego w onkologii i hematologii dziecięcej – doniesienia z kongresów SIOP i ASH 2022". Jedna z jej sesji zostanie poświęcona debacie ekspertów dotyczącej możliwości indywidualizacji terapii młodych dorosłych w Polsce (AYA, adolescent and young adults) oraz innych aktualnych zagadnień onkologii dziecięcej. Debata odbędzie się w piątek, 13 stycznia o godz. 16:40. Swoją obecność potwierdził Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Maciej Miłkowski. Portal Onkologia-Dziecięca.pl będzie prowadził transmisję na żywo całego wydarzenia.

AYA: młodzież i młodzi dorośli (adolescent and young adults) z nowotworami są specyficzną grupą chorych. Wiele krajów dostrzegło, że lepsze wyniki przynosi leczenie ich w specjalistycznych ośrodkach dla młodzieży i młodych dorosłych. Również w Polsce coraz częściej mówi się, że dla tej grupy chorych należy stworzyć nowy model organizacyjny, zarówno leczenia jak i opieki po leczeniu.

Mięsaki to bardzo heterogenna i trudna klinicznie grupa nowotworów tkanek miękkich i kości. Stanowią 12-15% wszystkich nowotworów dziecięcych i są drugim najczęściej występującym typem guzów litych u dzieci i młodzieży. Do tej pory scharakteryzowano ponad 100 histologicznych podtypów mięsaków, a wiele innych jest odkrywanych dzięki profilowaniu molekularnemu. Ze względu na agresywny przebieg, rzadkość występowania i lokalizację wielonarządową, wiele podtypów należy do kategorii szczególnie trudnych do leczenia. Obecne koncepcje leczenia wielokierunkowego łączą chirurgię, polichemioterapię, radioterapię, immunoterapię i/lub terapie celowane, jednak wciąż około 1/3 pacjentów umiera. 

Przy Instytucie „Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka” powstaje nowy ośrodek, Centrum Psychiatrii dla Dzieci i Młodzieży. Centrum ma zostać oddane do użytku na przełomie 2023 i 2024 roku. Niezwykle ważne jest otoczenie opieką psychologiczną dzieci i młodzieży leczonych onkologicznie oraz ich rodzin. Nowatorska w skali kraju placówka ma wychodzić ku potrzebom tych najmłodszych pacjentów.

Ostra białaczka limfoblastyczna z komórek T (T-ALL) stanowi 15% dziecięcej ALL i historycznie była związana z gorszym rokowaniem w porównaniu u pacjentów w porównaniu z B-ALL; intensyfikacja leczenia pozwoliła jednak na wyraźną poprawę wyników w ciągu ostatnich dwóch dekad. Identyfikacja nowych markerów molekularnych może pomóc w ukierunkowaniu spersonalizowanego leczenia dostosowanego do ryzyka i dalszej poprawie wyników u tych pacjentów.

Dla pacjentów w wieku 18-39 lat, którzy zachorowali na nowotwór złośliwy przed ukończeniem 18. roku życia, w Narodowym Instytucie Onkologii w Gliwicach uruchomiono – we współpracy z Konsultantem Wojewódzkim w dziedzinie onkologii i hematologii dziecięcej dla województwa śląskiego – pierwszą w Polsce Poradnię Onkologiczną dla Młodych Dorosłych. Poradnia ma zapewnić kompleksową opiekę onkologiczną osobom, które przed uzyskaniem pełnoletności zachorowały na nowotwór złośliwy i nie mogą być już leczone w ośrodkach pediatrycznych, a nadal wymagają regularnych kontroli, obserwacji, monitorowania stanu zdrowia lub kontynuacji terapii.