Środki ostrożności

Do grupy szczególnie narażonej na bardzo ciężki przebieg chorób zakaźnych należą:

  • Dzieci z chorobami nowotworowymi – najbardziej narażona jest grupa pacjentów hematoonkologicznych,
  • Noworodki i niemowlęta,
  • Dzieci z niedoborami odporności,
  • Dzieci po zabiegu operacyjnym,
  • Dzieci z wkłuciem centralnym, ze względu na zwiększone ryzyko infekcji.

Aby zminimalizować ryzyko zachorowania, niezbędne jest przestrzeganie środków ostrożności w życiu codziennym. Do najprostszych i najpopularniejszych należą: dbanie o higienę i częste mycie rąk. Warto pokazać dziecku poprawny sposób mycia dłoni, to znaczy:

  • Myć je przez około pół minuty,
  • Po namoczeniu rąk wodą, nabrać tyle mydła, aby pokryło całą powierzchnię dłoni,
  • Dokładnie rozprowadzić mydło po całej powierzchni dłoni, energicznie pocierać je o siebie,
  • Pamiętać o dokładnym umyciu przestrzeni między palcami oraz okolic kciuków,
  • Na koniec ponownie opłukać ręce wodą i wytrzeć je do sucha ręcznikiem.

Poza dbaniem o podstawowe zasady higieny warto zastosować różne rodzaje profilaktyki:

  • Profilaktyka antybiotykowa – po zakończeniu leczenia stosować się do zaleceń lekarza,
  • Profilaktyka przedekspozycyjna – np. maseczki noszone, aby zapobiec zachorowaniu na COVID-19,
  • Profilaktyka swoista – wykonywanie zalecanych przez lekarzy szczepień ochronnych przez osoby mające największy kontakt z chorym dzieckiem.

Stosowanie powyższych środków zapobiegawczych powinno być codzienną rutyną, wzbogacaną o czujność i obserwację dziecka pod kątem potencjalnych objawów infekcji.

Infekcja czy nawrót nowotworu?

Układ odpornościowy nie regeneruje się od razu, wraz z końcem leczenia nowotworowego. Zanim powróci on do pełni sprawności minie sporo czasu. Wiele zależy od rodzaju choroby, zastosowanego leczenia oraz uwarunkowania genetycznego. Po leczeniu onkologicznym odnowa immunologiczna trwa od trzech do nawet sześciu miesięcy. Pełna odnowa immunologiczna trwa natomiast od 2 do 5 lat, w zależności od choroby, jednak nawet po tym okresie nie należy lekceważyć potencjalnych objawów i zaleceń lekarza.

Pytanie, które pojawia się w obliczu wystąpienia objawów charakterystycznych dla infekcji, brzmi: Czy to choroba, czy nawrót nowotworu? Odpowiedź na to pytanie nie jest prosta, nawet dla lekarzy, bowiem najczęściej występujące objawy infekcji pojawiają się nagle. Do najpopularniejszych należą: gorączka, kaszel, katar, ból gardła, zmiany na śluzówkach jamy ustnej czy naloty grzybicze. Objawy, które mogą sugerować nawrót nowotworu, a nie zwykłą infekcję, to utrzymująca się gorączka, która nie reaguje na typowe leczenie drobnoustrojowe. Może ustąpić, ale po chwili wraca. Drugim sygnałem alarmującym jest ból, pojawiający się w zależności od umiejscowienia nowotworu.

Kluczowym działaniem, gdy podejrzewa się nawrót nowotworu u dziecka, jest niepodejmowanie działań na własną rękę i jak najszybsze oddanie dziecka pod specjalistyczną opiekę. Jednym ze sposobów wykrycia infekcji jest wykonanie badania CRP i morfologii krwi obwodowej. Morfologia polega na ilościowej i jakościowej ocenie elementów morfotycznych krwi, które obejmuje ustalenie liczby erytrocytów (wraz z obliczeniem wartości tzw. wskaźników erytrocytarnych), leukocytów (wraz z procentowym udziałem różnych typów białych krwinek) oraz trombocytów. Wszystkie odchylenia wyników należy skonsultować z lekarzem, który oceni, co powinno być następnym krokiem w postępowaniu diagnostycznym. Aby pomóc w interpretacji najistotniejszych parametrów badania morfologicznego u pacjentów pediatrycznych, zachęcamy do skorzystania z kalkulatora morfologii znajdującego się na naszej stronie.

Artykuł powstał przy wsparciu Fundacji DKMS oraz Fundacji Carita im. Wiesławy Adamiec.

 

Na podstawie:

  1. https://www.gov.pl/web/gis/jak-myc-rece-instrukcja-mycia-rak2
  2. https://newsmed.pl/medycyna/choroby-zakazne/11835426/dla-chorych-na-nowotwor-kazda-infekcja-moze-byc-grozna-pacjenci-potrzebuja-wskazowek.html
  3. https://onkologia-dziecieca.pl/upload/Broszura%20EVUSHELD%207.08.2023.pdf
  4. https://onkologia-dziecieca.pl/chorzy/news/id/4716-morfologia-krwi-obwodowej-u-dzieci-interpretacja-wyniku