Te najbardziej powszechne związane są z: zaburzeniem wzrastania, otyłością, tarczycą, sercem, układem oddechowym, występowaniem drugich nowotworów, zębami, płodnością, skórą oraz zaangażowaniem w szkołę i/lub pracę.
Otyłość
Niektóre dzieci po leczeniu steroidami, dzieci mniej aktywne fizycznie czy po radioterapii pewnych okolic mózgu stają się otyłe. Należy więc regularnie kontrolować wagę, dbać o dietę i odpowiednią aktywność ruchową. Pamiętaj, że otyłość prowadzi do szeregu niekorzystnych następstw, takich jak nadciśnienie, cukrzyca, choroba niedokrwienna serca.
Dowiedz się więcej:
Żyjmy zdrowo!
Aktywność fizyczna dziecka po przebytej chorobie nowotworowej
Wpływ leczenia przeciwnowotworowego na wzrost masy ciała
Tarczyca
Radioterapia okolicy szyi i głowy może powodować uszkodzenie czynności tarczycy. Tarczyca produkuje hormony potrzebne do wzrastania, utrzymywania prawidłowej wagi, samopoczucia i reguluje czynność innych narządów oraz gospodarkę ogólnoustrojową. Niedobór hormonów tarczycy można leczyć, stosując preparaty hormonów tarczycy. Jeśli w badaniu zostaną stwierdzone guzki tarczycy, wymaga to badania specjalistycznego, które pozwoli ustalić ich rodzaj i dalsze postępowanie lecznicze.
Dowiedz się więcej:
Wpływ leczenia przeciwnowotworowego na tarczycę
Serce
Radioterapia klatki piersiowej i zastosowanie cytostatyków zwanych antracyklinami mogą spowodować problemy zdrowotne układu krążenia. Lekarz opiekujący się Twoim dzieckiem powinien wyjaśnić Ci problem, zalecić okresowe badania czynności serca i w razie pojawienia się problemów – skierować do specjalisty kardiologa.
Dowiedz się więcej:
Wpływ leczenia przeciwnowotworowego na mięsień sercowy
Zaburzenia wzrastania
Leczenie przeciwnowotworowe w okresie wzrastania tj. w dzieciństwie i w okresie pokwitania może spowolnić lub zahamować tempo wzrostu. Może także doprowadzić do wadliwej postawy dziecka (szczególnie radioterapia głowy i kręgosłupa). Zależy to od dawki i miejsca napromieniowania. Dlatego należy mierzyć wzrost dziecka, co najmniej raz w roku, aby przewidzieć wzrost ostateczny. W przypadku, gdy Twoje dziecko rośnie wolniej niż dotychczas, opiekujący się nim lekarz skieruje je na badania specjalistyczne w celu ustalenia rodzaju zaburzeń i ewentualnego leczenia.
Dowiedz się więcej:
Wpływ leczenia przeciwnowotworowego na układ szkieletowy
Układ oddechowy
Radioterapia i niektóre z cytostatyków (bleomycyna) mogą zaburzać czynność płuc. Pojawia się wtedy nadmierne zmęczenie po niewielkim wysiłku, duszność, kaszel. Pamiętaj, że palenie papierosów nasila te objawy. Omów z dzieckiem ten problem i zachęć, aby unikało palenia papierosów.
Dowiedz się więcej:
Wpływ leczenia przeciwnowotworowego na płuca i oddychanie
Drugie nowotwory
Pewne rodzaje chemioterapii i radioterapia zwiększają ryzyko wystąpienia kolejnego nowotworu. Palenie papierosów, nieprawidłowa dieta czy nadmierna ekspozycja na słońce dodatkowo zwiększają to ryzyko. Omów z lekarzem, jak zmniejszyć to ryzyko i jak można wykryć nowotwór we wczesnym stadium. Jest wtedy wyleczalny!
Dowiedz się więcej:
Kolejne nowotwory (drugie)
Płodność
Radioterapia miednicy i brzucha oraz alkilujące leki przeciwnowotworowe (cyklofosfamid, dakarbazyna) mogą uszkodzić czynność narządów płciowych i przyczynić się do zaburzeń płodności. U części pacjentów następuje opóźnienie wystąpienia pokwitania płciowego, natomiast u innych – przedwczesne pokwitanie. U kobiet może wystąpić przedwczesna menopauza. Część ozdrowieńców może mieć problemy z posiadaniem potomstwa. Omówcie ten problem z lekarzem – wykonanie badań hormonalnych może wyjaśnić, czy potrzebna jest wizyta u specjalisty.
Dowiedz się więcej:
Wpływ terapii przeciwnowotworowej w okresie dzieciństwa na funkcje reprodukcyjne u mężczyzn
Objawy toksyczności terapii przeciwnowotworowej na żeński układ rozrodczy
Posiadanie potomstwa - mężczyźni
Posiadanie potomstwa - kobiety
Zęby
Chemioterapia i radioterapia głowy mogą powodować problemy stomatologiczne, próchnicę, uszkodzenie emalii zębów, suchość w jamie ustnej. Wizyty kontrolne u stomatologa powinny być regularne, co najmniej co pół roku.
Skóra
Chemioterapia powoduje nadwrażliwość na słońce. Radioterapia sprzyja wystąpieniu nowotworów skóry. Należy unikać nadmiernego opalania i korzystania z solarium.
Szkoła i praca
Terapia przeciwnowotworowa zakłóciła proces nauczania Twojego dziecka, spowodowała jego długie nieobecności w szkole. Niektóre z nowotworów (centralnego układu nerwowego), zabiegi operacyjne, radioterapia mogą powodować trudności w zapamiętywaniu, uczeniu, czytaniu, stosowaniu słownictwa, koncentracji uwagi. Należy te problemy omówić z psychologiem i pedagogiem szkolnym, wychowawcą. Niektóre z cytostatyków i radioterapia prowadzą do uszkodzenia słuchu lub wzroku. Określi to lekarz specjalista.
Niekiedy można pomóc poprzez posadzenie ucznia w pierwszej ławce!
Dowiedz się więcej:
Wpływ leczenia przeciwnowotworowego na narząd słuchu
Wpływ leczenia przeciwnowotworowego na nerwy
Wpływ leczenia przeciwnowotworowego na wzrok
Zobacz też
Wpływ leczenia przeciwnowotworowego na nerki
Objawy toksycznego działania terapii przeciwnowotworowej na śledzionę
Wpływ leczenia przeciwnowotworowego na wątrobę